Rais-fort
Raphanus sativus
Brassicaceae Cruciferae
Àutri noum : Reifort, Reifouert, Ravanet, Rifouort, Raifouort.
Nom en français : Radis cultivé.
Descripcioun :Lou rais-fort es uno planto bèn couneigudo qu'èi cultivado desempièi de tèms (-4000 an) ; nous vèn de Mesoupoutamìo. S'atrovo dins d'ancian champ cultiva e d'aqui d'eila. Lou metèn eici pèr moustra la diferènci emé la ravanello qu'es un ravanet fèr que se vèi peréu dins li culturo (R. raphanistrum subsp. raphanistrum). La diferènci s'atrovo dins la taio di silico proun larjo, e dins la coulour di flour pas jamai jauno (blanco o souvènt roso).
Usanço :Sabès que li racino soun goustouso bèn fresco, mai, de segur tout se pòu manja dins lou rais-fort. Li grano fan un bon sabourun. Se fasié béure de jus de reifouort is enfant qu'avien la caraco (coucoulucho).
Port : Grando erbo
Taio : 15 à 80 cm
Fueio : alterno
Tipe bioulougico : Teroufite
Cicle bioulougico : Planto de l'an
Gènre : Raphanus
Famiho : Brassicaceae
Famiho classico : Cruciferae
Ordre : Brassicales
Coulour de la flour :
Blanco
Petalo : 4
Ø (o loungour) flour : 1 à 1,5 cm
Flourido : Printèms
- Estieu
Sòu : Ca
Autour basso e auto : 0 à 1700 m
Aparado : Noun
Mai à setèmbre
Liò : Culturo
Estànci : Termoumediterran à Mountagnard
Couroulougi : Óurigino euromediterrano
Ref. sc. : Raphanus sativus L., 1753
(= Raphanus raphanistrum subsp. sativus )
Toumo
Viburnum opulus
Adoxaceae Caprifoliaceae
Àutri noum : Toumié, Sambu-d'aigo, Sambu-rose, Milo-flour, Boulo-de-nèu.
Noms en français : Obier, Viorne obier.
Descripcioun :La boulo-de-nèu o enca lou milo-flour èi lou bouissoun d'ort emé de flour tóutis esterlo (naturalamen i'a soulamen aquéli dóu deforo). La toumo trachis, dins la naturo, proche d'aigo e dins li bos umido. Èi pas un planto proun coumuno en Prouvènço. Se recounèis eisadamen emé si fueio di tres partido. Li fru devènon rouge un cop madur.
Usanço :Li fru soun un pau empouisounant crus (dounon lou bòmi e soun purgatiéu), li fau faire couire pèr pousqué li manja (counfituro). An de prouprieta cardio-tounico. La rusco èi couneigudo pèr apasima li countracioun de la maire (uterus) qu'es antispasmoudico, astringènto e sedativo. S'emplego tambèn contro li moureno e li cambo lourdo.
Port : Aubret
Taio : 1 à 4 m
Fueio : óupousado
Tipe bioulougico : Faneroufite
Cicle bioulougico : Planto renadivo
Gènre : Viburnum
Famiho : Adoxaceae
Famiho classico : Caprifoliaceae
Coulour de la flour :
Blanco
Petalo : 5
Ø (o loungour) enflourejado : 5 à 12 cm
Flourido : Printèms
Sòu : Ca
Autour basso e auto :
Pancaro entresigna
Aparado : Noun
Mai à jun
Liò : Ribiero
- Bos umide
- Pargue
Estànci : Subremediterran à Mountagnard
Couroulougi : Paleoutemperado
Ref. sc. : Viburnum opulus L., 1753